PL EN
Geneza oraz funkcjonowanie lazaretu wenerycznego w Lidzbarku Warmińskim na przełomie XVIII i XIX wieku
 
 
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Polska
 
 
Data nadesłania: 05-07-2024
 
 
Data ostatniej rewizji: 19-09-2024
 
 
Data akceptacji: 16-10-2024
 
 
Data publikacji online: 28-01-2025
 
 
Data publikacji: 28-01-2025
 
 
Autor do korespondencji
Marek Jodkowski   

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Olsztyn, Polska
 
 
KMW 2024;327(4):589-603
 
SŁOWA KLUCZOWE
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
W połowie lat osiemdziesiątych XVIII wieku na obszarach historycznej Warmii wykryto wśród rekrutów przypadki choroby wenerycznej. Okazało się potem, że chorobą było dotkniętych wiele rodzin, zamieszkujących miejscowości rozsiane na Warmii. Uważano, że zaczęła się ona szerzyć na obszarach graniczących z Polską podczas wojny siedmioletniej. W 1786 r. zaproponowano utworzenie głównego ośrodka na Warmii, w którym leczono by choroby weneryczne. Uważano początkowo, że ma znajdować się w Reszlu. Potem zadecydowano o jego erygowaniu w Lidzbarku Warmińskim. Ośrodek zainaugurował swoją działalność w 1787 r. Mogło leczyć się w nim równocześnie 40 chorych. Na jego funkcjonowanie zbierano podatki od wiejskich gospodarzy. Kres jego działalności położyła prawdopodobnie kampania napoleońska z 1807 r., podczas której doszło do bitwy francusko-rosyjskiej w okolicach Lidzbarka Warmińskiego.
REFERENCJE (14)
1.
Dżuma, ospa, cholera. W trzechsetną rocznicę wielkiej epidemii w Gdańsku i na ziemiach Rzeczypospolitej w latach 1708–1711, red. Edmund Kizik, Muzeum Historyczne Miasta Gdańska, Gdańsk 2012.
 
2.
Hagen K.H., Die Pest in Preussen in den Jahren 1709 bis 1711, w: Beiträge zur Kunde Preussens, Bd. IV, Königsberg 1821.
 
3.
Jany C., Geschichte der Königlich Preussichen Armee, Bd. III, Siegismund, Berlin 1929.
 
4.
Koronowska S.K., 430 lat wenerologii polskiej, „Nowiny Lekarskie” 2010, nr 6.
 
5.
Kudrzycki Z., Pod skrzydłami czarnych orłów (1772–1918), w: Historia Lidzbarka Warmińskiego, t. I, red. K. Mikulski i E. Borodij, Lidzbark Warmiński 2008.
 
6.
Łukasiewicz D., Choroba i zdrowie w Królestwie Prus w XIX wieku (1806–1871), „Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych” 2013, nr 2.
 
7.
Mamlock G.L., Einleitung, w: Friedrichs des Grossen Korrespondenz mit Ärzten, hrsg. G.L. Mamlock, Stuttgart 1907.
 
8.
Olkowski Z., Epidemia cholery azjatyckiej w Prusach Wschodnich w latach 1831–1832, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1968, nr 4.
 
9.
Peter A., Heilsberg aus Geschichte und Sage seit seiner Gründung bis in die neueste Zeit, Kommissionsverlag von A. Wolff, Heilsberg 1888.
 
10.
Sahm W., Geschichte der Pest in Ostpreussen, Verlag von Duncker & Humblot, Leipzig 1905.
 
11.
Salm J., Borodij E., Rozwój przestrzenny miasta w XIX i XX wieku, w: Historia Lidzbarka Warmińskiego, t. I, red. K. Mikulski i E. Borodij, Lidzbark Warmiński 2008.
 
12.
Salmonowicz S., Prus pierwszy wiek XIX (1806–1871), „Zapiski Historyczne” 2015, t. LXXX, z. 3.
 
13.
Skowronek S., Lidzbark w okresie wojen napoleońskich, w: Historia Lidzbarka Warmińskiego, t. 1, red. K. Mikulski i E. Borodij, Lidzbark Warmiński 2008.
 
14.
Zajewski W., W epoce napoleońskiej (1806–1815), w: Historia Pomorza, t. II: Do roku 1815, cz. 2: Pomorze Wschodnie w latach 1657–1815, red. G. Labuda, Poznań 1984.
 
eISSN:2719-8979
ISSN:0023-3196
Journals System - logo
Scroll to top