PL EN
Warmiacy i Mazurzy wobec odrodzenia Rzeczpospolitej w 1918 roku
 
 
Więcej
Ukryj
1
Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
 
 
Data publikacji online: 03-01-2019
 
 
Data publikacji: 04-01-2019
 
 
Autor do korespondencji
Jan Chłosta   

janchlosta@wp.pl
 
 
KMW 2018;302(4):703-728
 
DZIEDZINY
STRESZCZENIE
W niniejszym artykule ujęte zostały starania Polaków z Prus Wschodnich o włączenie tych ziem do odrodzonej Rzeczypospolitej w 1918 roku. Na początku omówiono aktywizację narodową, podjętą z pomocą działaczy z innych części zaboru pruskiego, zwłaszcza na Mazurach. Sprowadzały się one do utworzenia polskich gazet („Gazeta Ludowa”, „Mazur”, „Mazurski Przyjaciel Ludu), banków, towarzystw kulturalno-oświatowych. Z kolei Polacy z południowej Warmii byli pewni, że po zakończeniu I wojny światowej ta ziemia, znajdzie się w Rzeczypospolitej. Rozważano tylko jak daleko na północ od Olsztyna sięgać będzie granica z Niemcami. Utworzone Polskie Rady Ludowe przygotowywały się do przyjęcia władzy, ich delegaci brali udział w Sejmie Dzielnicowym Rad Ludowych w Poznaniu (3–5 XII 1918 r), przygotowywali się do wyborów polskiego Sejmu Ustawodawczego. Tymczasem na Konferencji Pokojowej w Paryżu postanowiono, że o przynależności państwowej jedenastu powiatów południowych Prus Wschodnich zdecydować maja plebiscyty. Polska te głosowania 11 lipca 1920 r. przegrała, ale podjęte przed plebiscytami działania kulturalno-oświatowe wpłynęły na ukształtowanie się zastępu działaczy, którzy podejmą w okresie międzywojennym pracę narodową w takich organizacjach jak: Związek Polaków w Niemczech, Związku Towarzystw Młodzieży w Prusach Wschodnich, Związku Polskich Towarzystw Szkolnych w Niemczech.
eISSN:2719-8979
ISSN:0023-3196
Journals System - logo
Scroll to top